Chełmiccy herbu Nałęcz

WIEKÓW ŚREDNICH.

W KRAKOWIE,

NAKŁADEM AKADEMII UMIEJĘTNOŚCI.

SKŁAD GŁÓWNY W KSIĘGARNI SPÓŁKI WYDAWNICZEJ POLSKIEJ.

1899.

57. Nałęcz (Fig. 146): ma być przewiązka biała związana w polu czerwonem. Herbarz arsenalski rysuje wprawdzie przewiązkę związaną, ale rola marszałkowska podaje pod proklamacyą de Szamotuły przewiązkę niezawiązaną; na wszystkich też pieczęciach średniowiecznych jest ta przewiązka stale niezawiązaną.

        W zapiskach sądowych średniowiecznych przychodzi ten herb najwcześniej pod rokiem 1398 i zwany jest Nałęcz jezioro³), która to nazwa i później jeszcze kilka razy się powtarza, w zapisce zaś z r. 1425 zwany jest Pomłość ⁴), a w przywileju z r. 1505 przedmiot herbu, owa przewiązka zwana jest hoczennicą ⁵).

  3. Ulanowski: Materyaly N. 17.
  4. Ulanowski: Inscriptiones N. 1602.
  5. Ks. Metr. 24 fol. 196; zapewnie myłka zamiast »toczenica«
 

                Fig. 146

Z pieczęci zaś średniowiecznych najstarszą jest pieczęć komesa Tomisława kasztelana gnieźnieńskiego z r. 1343 ⁶). (Fig. 147), potem idzie pieczęć Sędziwoja z Galewa wojewody kaliskiego z r. 1382 ⁷), Sędziwoja Swidwy z Zydowa,

   6. Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie.
   7. Kod. dypl. wielkopolski N. 1804.

                Fig. 147

kasztelana nakielskiego z r. 1383 ¹), Mikołaja sędziego kaliskiego i Jana sędziego poznańskiego również z r. 1383 ²), Tomisława kasztelana żońskiego a burgrabiego kościańskiego z roku 1387 ³), Dobrogosta biskupa poznańskiego z r. 1389, Mikołaja sędziego kaliskiego i Dobrogosta arcybiskupa gnieźnieńskiego z roku 1399 ⁴), Sędziwojaz Ostroroga chorążego poznańskiego z r. 1403 ⁵), Sędziwoja Ostroroga wojewody poznańskigo z r. 1412, Wojciecha Malskiego z r. 1419 ⁶), Jana de Lanszenicze kasztelana santockiego z r. 1430, Wincentego Szamotulskiego kasztelana międzyrzeckiego jenerała ziem ruskich z r. 1433, Wincentego z Szamotuł kasztelana międzyrzeckiego, i starosty ruskiego jenerała z r. 1433 ⁷) Niemierzy z Przewieczerzyna miecznika kujawskiego, również z r. 1433 ⁸), Dobrogosta z Szamotuł podkomorzego kaliskiego z roku 1430 ⁹), Wojciecha Malskiego wojewody łęczyckiega z r. 1451 ¹⁰), Sędziwoja z Ostroroga wojewody poznańskiego, pieczęć oderwana bez daty, prawdopodobnie z roku 1419 ¹¹), wreszcie Piotra Swidwy Szamotulskiego kasztelana poznańskiego i starosty jenerała wielkopolskiego z r. 1473 ¹²), Stanisława z Ostroroga podstolego kaliskiego i starosty wielkopolskiego z r. 1439, Jędrzeja Czarnkowskiego kustosza płockiego, scholastyka krakowskiego z roku 1545, wreszcie Bartłomieja Nowodworskiego sekretarza królewskiego z r. 1617.

1. Kod. dypl. wielkopolski N. 1807.
2. Tamże N. 1807.
3. Tamże N. 1860.
4. Tamże NN. 1998 i 2015.
5. Archiwum Uniwersytetu Jagiell. w Krakowie.
6. Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie.
7. Akta grodzkie i ziemskie V N. 55.
8. Rzyszcz. Muczk. II N. 576.
9. Muzeum XX. Czartoryskich w Krakowie.
10. Gabinet archeol. uniwers. krakowskiego.
11. Archiwum archikatedry gnieźnieńskiej.
12. Archiwum Sławuckie II N. 177.

                                       
                                                     Fig. 149

                               Fig. 148

Heraldyka polska wieków średnich str. 101, 102, 103.